نوای فارس - سجاد مالمیر: چندی پیش آلبوم جدید علیرضا عصار با نام "جز عشق نمی‌خواهم" پس از سپری شدن 6 سال از انتشار آخرین اثر این خواننده روانه بازار موسیقی شد تا گوش‌های مخاطبان پاپ بار دیگر برای شنیدن صدای آشنا و حماسی دهه 80 تیز شود.
عصار زمانی در سال‌های پایانی دهه 70 و ابتدای دهه 80، جزو محبوب‌ترین‌ها و پرفروش‌ترین‌های پاپ بود ولی آرام آرام کم‌کار شد و به دلایل مختلفی خودش را از فضای حرفهای موسیقی کشور کنار کشید. خواننده‌های فراوانی وجود دارند که مدتی فعالیت‌شان با استقبال عموم مواجه شده و بعد از تب و تاب افتاده‌اند ولی قصه علیرضا عصار فرق می‌کند چون او خودش نخواست تحت شرایط آن زمان حاکم بر موسیقی فعالیت کند؛ کما این‌که در این بین فعالیت‌های مختصری هم انجام داد و مخاطب هرگز به وی پشت نکرد. آلبوم جدیدش هم گواه این مطلب است که کار عصار با افت همراه نشده و همچنان خریدار دارد.
خواننده قطعه حماسی "وطن"، زمستان سال گذشته به استیج برگشت و در میان ذوق و استقبال مخاطبان خود و جمعی از فعالین حوزه فرهنگ و هنر، چند کنسرت را در سالن میلاد نمایشگاه به روی صحنه برد. در همان اجراها قول انتشار آلبوم جدیدی را داد و دو قطعه از آن را هم برای مخاطبانش خواند. بعد از آن تبلیغ دیگری برای آلبومش انجام نداد تا این‌که امسال آن را در آستانه فصل سرما با پخش یک تیزر و کمترین هیاهو و جنجال رسانه‌ای منتشر کرد.
بازگشت صدای حماسه
انتشار آلبوم جدید علیرضا عصار را جدا از خوب یا بد بودن کیفیت آن باید به فال نیک گرفت چون نگاه این هنرمند به موسیقی و مخاطب همیشه نگاه حرفهای و محترمانه‌ای بوده است و روا نیست در عصری که کشورمان ده‌ها خواننده دارد، چنین خواننده دغدغه‌مند و محترمی از فضای موسیقی دور باشد. خوانندگان کمی در کشورمان هستند که تحت هر شرایطی همچنان بر روی باورهای‌شان باقی بمانند و سعی کنند با موسیقی خوب برای گوش مخاطب احترام قائل شوند که یکی از این معدود خواننده‌ها علیرضا عصار است. از این رو انتشار آلبوم جدیدش فارغ از هر نوع لول‌بندی و کیفیتی مایه مسرت است و آدم را سر ذوق می‌آورد.
یک‌دست و صاحب امضاء
"جز عشق نمی‌خواهم"، آلبومی شامل 10 قطعه یک‌دست است که هر کدام حرفی برای گفتن دارند. این آلبوم در ادامه همان فرمی است که عصار از "کوچ عاشقانه" برای مسیر هنری خود انتخاب کرد. امضای محکم عصار پای آن است ولی اتفاقات متفاوتی هم دارد، البته متفاوت برای خود عصار. مثلاً قطعه "اصلاً به من چه؟" دور از عصار دهه 80 است و "نوجوونی" هم تجربه جدیدی برای او به شمار می‌رود که مخاطب انتظارش را ندارد ولی کم کم آن را می‌پذیرد و گوش می‌دهد؛ تا جایی که همین اثر از محبوب‌ترین قطعات آلبوم می‌شود. "نوجوونی" از سروده‌های افشین مقدم است که یک‌بار دیگر به سراغ سوژه نوستالژی رفته و این‌بار قرعه به نام عصار 48 ساله خورده که ترانه‌ای راجع به عشق دوران نوجوانی بخواند و همین پارادوکس آن را شنیدنی‌تر کند.
ترکیبی از قطعات عامه‌پسند و خاص‌پسند
عصار معمولاً در آلبوم‌هایش از وجود آهنگسازهای خوبی بهره می‌برد و البته خودش هم خیلی خوب آهنگسازی می‌کند. علیرضا افکاری که نامش روی کاور نیست، امیر توسلی، پویا نیکپور، گروه دارکوب و خود او آهنگسازهای "جز عشق نمی‌خواهم" هستند و به جز این اسامی، سعید زمانی هم به عنوان تنظیم‌کننده در آلبوم حضور دارد. سه قطعه از آلبوم حاصل همکاری مثلث افکاری، مقدم و زمانی است که قطعات عامه‌پسندتر آلبوم هستند. این قطعات ترانه‌های ساده‌تر و ملودی‌های روان‌تری دارند که احتمالاً مخاطب عام با آن‌ها ارتباط بهتری برقرار می‌کنند. در کنار قطعات عامه‌پسند آلبوم، آثاری هم وجود دارد که چندان آهنگین نیستند ولی ترانه‌های با مسما و اجرای خوب عصار باعث شده به خوب‌های آلبوم تبدیل شوند. آثاری نظیر "فتوای تاک"، "نستعلیق حیرانی"، "جز عشق نمی‌خواهم" و "بت‌ها" قطعاتی هستند که نظر طرفداران خود عصار و مخاطبان خاص‌پسند موسیقی را به خود جلب می‌کنند. این آثار بار فنی و محتوایی بسیار بالایی دارند ولی لازم است بیشتر شنیده شوند تا گوش‌های مخاطب به آن‌ها عادت کند.
ادای دین به ادبیات کلاسیک
علیرضا عصار ادبیات را خوب می‌فهمد و تأکید ویژه‌ای بر غنی بودن کلام دارد. وی از اولین مجموعه اثرش تا کنون، برجسته‌ترین ترانه‌‌ها را خوانده و در این بین نقبی هم بر اشعار مولانا زده است. در "جز عشق نمی‌خواهم" نیز شعری دیگر از مولانا خوانده تا مثل سایر آثارش به ادبیات کلاسیک ایران ادای دین کرده باشد. گرچه تعداد مولاناخوانی‌های او به نسبت ترانه‌خوانی‌هایش کمتر است ولی برخی این خواننده را با قطعاتی که برگرفته از اشعار مولانا خوانده می‌شناسند. عصار حتی چند سال قبل تصمیم داشت مجموعه اثری را مختص مولانا بخواند که به هر دلیلی آن پروژه به ثمر نرسید ولی با توجه به تعلق خاطری که وی به مولانا دارد، دور از ذهن نیست که روزی آلبومی را منتشر کند که اشعار آن تمام و کمال متعلق به شیخ رومی باشد.
ترانه‌های پر طمطراقِ شاعرانه
به جز شعر "ای یار غلط کردی" که از سروده‌های مولانا است، ترانه‌های آلبوم نیز همه شاعرانگی دارند که بابت انتخاب این ترانه‌های پر طمطراق باید عصار را تحسین کرد. عصار برای انتخاب ترانه‌های بمانی هوشمندانه عمل کرده و در روزهایی که خیلی از خوانندگان به سراغ ترانه‌های کلیشه‌ای بمانی می‌روند، او سه ترانه متفاوت از بمانی انتخاب کرده است. جسارتش برای خواندن غزل هم قابل تحسین است، به ویژه غزل "نستعلیق ویرانی" سروده‌های حافظ ایمانی. "نستعلیق ویرانی"، "فتوای تاک" و "ای یار غلط کردی" از غزل‌های آلبوم هستند که وجود آن‌ها باعث شده آلبوم به لحاظ غالب شعر و ترانه هم متنوع باشد.
دغدغه‌های اجتماعی و فرهنگی
عصار آدم دغدغه‌مندی است و قبلاً هم نشان داده که نمی‌تواند نسبت به معضلات اجتماعی بی‌تفاوت باشد. آلبوم جدیدش هم قطعاتی دارد که در همین راستا است. ترانه اجتماعی "بت‌ها" و همچنین، "فتوای تاک" اثری در جستجوی مفهوم انسان، دو قطعه‌ای بود که عصار سال گذشته در کنسرتش خواند و روی مفهوم آن‌ها تأکید کرد. روزبه بمانی در ترانه جسورانه "بت‌ها"، اشاراتی دقیق به معضلات رایج اجتماع دارد. "بت‌ها" نقد خرافات، تشتت و توجیه‌گری است و در بخش‌هایی هم به نقد جامعه‌ای می‌پردازد که غرق در فخر ورزیدن به فرهنگ دیروز خود است و همین باعث شده از فرهنگ امروزش غافل بماند. علاوه‌بر این، در برخی دیگر از قطعات آلبوم هم به مسائلی جز عشق پرداخته شده است که البته شاید بتوان همه این مفاهیم را زیر مجموعه‌ای از عشق دانست، کما این‌که خود عصار هم می‌گوید:"جز عشق نمی‌خواهم".
جز عشق نمی‌خواهم
طی یکی دو سال اخیر فضای موسیقی پاپ دچار تغییر و تحولات فراوانی شده است که در آن اکثر خوانندگان به دنبال تولید اثری هستند که در کوتاه‌ترین زمان ممکن شنیده شود. آن‌ها ترانه‌های کاملاً ساده را با ریتم و ملودی‌های عامه‌پسند می‌خوانند و به سرعت شنیده می‌شوند ولی مدتی بعد اثری از موسیقی‌شان باقی نمی‌ماند. در این شرایط علیرضا عصار با تفکری کاملاً متفاوت، آلبومی را تولید کرده که شاید در کوتاه‌مدت مورد استقبال عامه مردم قرار نگیرد ولی حرفهای زیادی برای گفتن دارد و به لحاظ فنی و محتوایی بسیار ارزشمند است. "جز عشق نمی‌خواهم" اثری است که باید روی آن مکث کرد و به افتخارش کلاه از سر برداشت و به تیمی که آن را خلق کرده و به مخاطب احترام گذاشته، خسته نباشید گفت.