نوای فارس - بیتا یاری: چند روزی بعد از خبر تشکیل شورای هنری ارکستر ملی فرصتی به دست آمده است تا در گفت و گو با فرهاد فخرالدینی از ابهامات ایجادشده درباره نحوه اداره ارکستر ملی و حد و حدود اختیارات شورای هنری مطلع شویم، آن هم بعد از خبری که درباره استعفای او از ارکستر سمفونیک در اسفند 94 پیچید. سوالهایم درباره ابهامات بود و اقدامی که مشخص نیست بنیاد رودکی یا دفتر موسیقی یا حتی معاونت هنری به چه دلیل بر ارکستر ملی تحمیل کردهاند. چراکه مشکلات ارکستر ملی و البته ارکستر سمفونیک تهران بیشتر به وضعیت اداری و حقوقی باز میگشت که نیازمند نظارت بیشتر بر بنیاد رودکی در قبال تعهدات آن است. از این رو در گفت و گو با مدیر هنری ارکستر ملی جویای این مسائل و ابهاماتی شدیم که به پیچیدگیها دامن میزند و همانگونه که در جوابهای این استاد خسته روزگار میخوانید او نیز بیشتر از ما خبر ندارد و دل خوشی از بنیاد رودکی و اقداماتش در کلام او یافت نمیشود. اینکه طی سالها فعالیت و گفتوگو با فخرالدینی برای اولین بار است که او برای دانستن پاسخ مرا احاله به دیگر مدیران زیرمجموعه معاونت هنری میدهد و البته تاکید میکند که استقلال خود را دارد و حرف او تعیینکننده در ارکستر است و البته شورای فنی تصمیمگیرنده برنامه اجراهاست، همان نکتههایی که باید بخوانید . رمزگشایی از این صحبتها با شما.
*چه اتفاقی افتاده بود که شما با عصا در مراسم تشییع پیکر آقای لشگری حاضر شدید؟ آیا این مساله باعث شده بود که ارکستر در فروردین بدون برنامه باشد؟
چیز خاصی نبود و اکنون مساله برطرف شده است. الان خوب هستم و ارکستر در حال انجام کار است.
*امسال امیدوار باشیم کارهای ارکستر ملی روی غلتک بیفتد و همه چیز رو به راه شود؟
الان ارکستر راه افتاده است و دارد تمرین میکند. برنامه مفصلی هم دارند. برنامههای اردیبهشت مشخص است که 6 شب آقای چکناواریان کار میکنند. قرار است برای خرداد نیز آقای اسماعیل واثقی و محمد معتمدی برنامه داشته باشند. بعد از آن هم من برنامه خواهم داشت که این برنامهها در اختیار بنیاد رودکی قرار داده شده است و امیدوارم آن را منتشر کنند. طی سال برای ارکستر رهبران میهمان خواهیم داشت.
*اگر همه چیز رو به راه است، پس چرا شورای هنری برای ارکستر ملی گذاشتهاند؟
آنها هستند و ما هم کار خودمان را انجام میدهیم. من نیز عضو شورا هستم و از مدتی پیش تمرینهای ارکستر شروع شده است. از سهشنبه به مدت 6 شب آقای چکناواریان برنامه خواهد داشت.
*آخر آن برنامهای بود که در ابتدا برای ارکستر سمفونیک برنامهریزی شده بود (چون فکر میکردند بعد از استعفای مایسترو رهبری دیگر اقدامی برای بازگشت ایشان و برنامههای قبلی او صورت نمیگیرد).
نه، اشتباه شده بود. یعنی آقای چکناواریان از من اجازه نگرفته بود. برای همین از من خواهش کرد اگر میشود با این ارکستر که خیلی خوب است کنسرت بدهد. با وجود اینکه خودمان خیلی کار داشتیم، موافقت کردم که این کار انجام شود و به هر حال الان هم کار زیر نظر من است، چراکه مدیر هنری ارکستر من هستم.
*شورای هنری تشکیل شده به دستور شما بوده است؟ یعنی شما خواستید که چنین شورا و چنین افرادی با عنوان شورای هنری سمتی در ارکستر شما داشته باشند؟
شورای هنری در واقع هیات امناست.
*هیات امنا یا شورای اجرایی است؟
تقریبا این شورا آمده است که اجرای کارهای مرا تسهیل کند.
*یعنی بیشتر اجرایی است تا به شما کمک کند؟
بله، هم به من و هم به بنیاد کمک کند که کارها تسهیل و راحت انجام شود و ادامه پیدا کند.
*اغلب همین نظر را از تشکیل شورا استنباط کردهایم، چراکه اسامی اعضای شورای هنری اعلام شده به علت سوابق قبلی اغلب در سطحی نیستند که بخواهند به شما مشورت هنری بدهند.
ما مشورت هنریمان با شورای فنی است و ما (ارکستر ملی) شورای فنی خود را داریم.
*پس این شورایی که بنیاد رودکی یا دفتر موسیقی تشکیل داده در حوزه ارکستر فعال نیست!
البته دوستان هم کسانی هستند که سابقهکار دارند؛ مثل آقای دکتر ریاحی و آقای شهبازیان آمدهاند کمک کنند و
صاحب نظر هستند. ما هم برایشان برنامه خواهیم گذاشت. به هر حال برنامه سالانه برای سال 95 را به صورت مکتوب به بنیاد رودکی ارائه دادهام.
*آیا شما درخواست کرده بودید که شورایی بگذارند تا کمکاریهای بنیاد رودکی را رصد، نظارت یا جبران کند؟
مشکلی ندارم و اصولا همیشه مستقلم و الان نیز در جایگاه مدیر هنری و رهبر ارکستر مستقل هستم. آنها از نظر کار خودشان ترجیح دادند با شورایی کار کنند که کارها و امور تسهیل کند.
*یعنی بنیاد این شورا را به شما پیشنهاد کرده است؟
احتمالا، من زیاد از کم و کیف ماجرا خبر ندارم. حالا یا معاونت هنری این کار را کرده است یا بنیاد. فکر میکنم در این زمینه یا با معاونت هنری تماس بگیرید یا با دفتر موسیقی یا بنیاد رودکی برای اینکه آنها میدانند چه هست و چه نیست.
*آخر مشکل ارکستر ملی نداشتن شورای هنری نبود که مدیران بنیاد رودکی اکنون به فکر ایجاد شورا افتادهاند!
یکسری مسائلی در ارکستر سمفونیک بود که فکر کردهاند شاید با ایجاد شورا این مشکلات حل شود.
*مسائل ارکستر سمفونیک چه ربطی به تشکیل شورا برای ارکستر ملی دارد؟
برای اینکه میخواهند با کل ارکستر یکجور برخورد شود. ما مشکلی با شورا نداریم و من مسالهای هم با آن نداریم. ما استقلال خودمان را داریم و تابع هیچ چیزی (قیدی) نیستم و تا روزی که این استقلال محفوظ است کار میکنم.
*همینطور هم باید باشد، چراکه شما مدیر هنری ارکستر هستید!
همینگونه هم است و من هنوز مدیر هنری ارکستر ملی هستم.
*و آن شورا نیز باید زیر نظر و مدیریت هنری شما فعالیت کند!
به هر حال این شورا هست؛ البته منظور من زیرنظر بودن و... اینها نیست. حدس من این است که فکر کردهاند شاید کمکی برای بنیاد باشد تا راحتتر تصمیم بگیرند.
*آیا آنان در کارها به قراردادهای اعضا و رهبر رسیدگی خواهند کرد یا مسائل مربوط به برنامهها؟
این مسائل را از خودشان سوال کنید. اینها سوالهایی است که من نباید نظر بدهم و از خود آقایانی که هستند بپرسید.[ میخندد.]
*آیا از شما خواسته شده است که به رسانهها چیزی نگویید؟
نه. چنین اجازهای ندارند. من همیشه در کارم حرف خودم را زدهام و کسی تاکنون به من هم نگفته است که چیزی بگویم یا نگویم.
*باید همینگونه باشد. قصدم جسارت نبود بلکه حاشیهزدایی را در نظر داشتم. البته صددرصد هم باید مدیران فرهنگی در برخورد با استادان و هنرمندان جانب احترام را نگه دارند و ما اهالی رسانه کاملا حامی ارکسترها و هنرمندان هستیم.
ممنونم.
*البته چون شنیدم قبل از عید شما نیز استعفا دادهاید و هیچ حرف و گفتوگویی از این بابت نشده است، پرسیدم که آیا معذوریتی برای شما درباره ارتباط با رسانه ایجاد شده است یا نه؟
آن (مساله استعفا) یک مسالهای بین خودمان بود که نخواستم رسانهای شود و اکنون نمیخواهم حاشیهای برایش ایجاد شود.
*امیدوارید امسال بنیاد رودکی به وعدهها و قولهایش عمل کند؟ چراکه تاکنون از انجام صحیح و به موقع آن عاجز بوده است.
دیگر اینها را از خودشان بپرسید، من چه بگویم؟ من در جایگاه مسئول بنیاد نیستم که بگویم و قول بدهم که امسال این کار انجام میشود.
منبع : فرهيختگان - باز نشر موسيقي فارس